Baskı Türlerine Göre Kağıt Çeşitleri ve Özellikleri
Tipo baskı kağıtları ve özellikleri
Tipo baskı sisteminde, basılan kısımlar yüksekte ve sert olduğu için, kağıt yüzeyinin özellikleri ve elastikiyeti önem taşır. Basılacak işin önem ve kalitesine göre kağıt seçimi yapılmalıdır. Tipo baskıda basılacak çok renkli işler için genellikle kuşe kağıtlar kullamlır. İyi kuşe kağıtlarının yüzeyleri pürüzsüz, kalınlıkları aynı ve her iki yüzü muntazam sarine edilmiştir. Kuşenin bu özellikleri, tipo baskıda parlaklıktan daha önemlidir.
Kuşe yerine, daha az önemli bir iş için birinci hamur, hatta tek renkli işlerde üçüncü hamur kağıt dahi kullanılabilir.
Genellekle tipo sistemle tipo makinelerinde her cins ve hamurda kağıda baskı yapmak olanaklıdır. Kuşku yok ki işin cinsi, tipi, renkli olup olmayışı bu baskının güzelliğini etkileyecektir. Örneğin üçüncü hamur bir kağıda basılacak renkli turistik bir broşürle, kuşe kağıda basılacak bir broşür çok farklı olacaktır. Buna rağmen işin tipi, kağıda ve kağıtda iyi bir işçilik ile o işin istediği boyaya uydumlursa olumlu sonuç ortaya çıkacaktır.
Ofset baskı kağıtları ve özellikleri
Ofsette kullanılan kağıtlarda tipo kağıt özellikleri aranmaz, Ofsette kullanılan kağıdın düzgün pürüzsüz yüzeyli olması baskı kalitesi için şart değildir. Gofre kağıtlar yani pürüzlü ve desenli kağıtlara gayet güzel baskılar yapıldığı bir gerçektir. Ofsette, boyayı kağıda veren kalıp kauçuktan, yani elastiki olduğu için, boyayı kağıdın pürüzlü ve delikli kısımlarına kolaylıkla aktarabilir. Böylece incecik tram noktalarının basılması mümkün olur. Ancak tabiidir ki, ofsette de düz, pürüzsüz ve eşit kalınlıktaki kağıtlara daha kolay baskı yapılır. Çünkü gofreli kağıtlarda bazı pek ince noktalar kağıtlardaki delikler nedeniyle kauçuk tarafından basılmamış olabilir. Ofsette odunsuz ve iyi cins kağıtlar, krome kağıtlar ve tabii kağıtlar kullanılır. Bunların mat yüzeyli olmaları, ofsette su kullanıldığı için bir avantajdır. Çünkü bu merdanelerin kalıp vasıtasıyla kağıda taşıdıkları su, mat kağıda daha kolay intibak eder.
Ofset kağıtlarının tutkalı fazla olmalıdır. Çünkü nem çekme özelliği olan kağıt, aldığı su nedeniyle boyutlarını değiştirme eğilimindedir. Bu yüzden kağıdın tutkal oranı, ayarlı baskı için önemli bir faktördür. Tutkalın ofsette bir başka yararı, tozu azaltmasıdır. Tutkal, kağıttaki dolgu maddelerini liflere daha iyi bağladığı için, baskı esnasında dolgu maddeleri toz yapmaz. Ofset Kağıtları, baskıdan önce asılarak baskı şartlarına, ısı ve nem oranına uydurulur.
Aksi halde kağıdın boyutları değişir, kırışır ve elektriklenme olur. Düzgünlüğü kaybolur. Böyle olunca da hem kalite bozulur hem de baskıda çok zaman yitirilmiş olur.
Ofset sisteminde (düz baskı) kalıbın boyayı kabul ya da reddetmesini su (rutubet) sağladığından bu makinelerde baskı görecek kağıtların bazı özelliklere sahip olması gereklidir. Önce şu nokta bilinmelidir. Ofset makinelerinde de tüm kağıtlara baskı yapmak olanak içindedir. Yalnız baskı yapılması kağıdın makinelerden geçmesi ve mürekkep yiyerek bazı şekilleri ortaya koyması demek değildir. Her baskı sisteminin çeşitli işlere ve renklere göre vereceği en iyi baskı düzeyi vardır ki, biz baskıdan bunu anlamaktayız. Bu da işin çeşit ve tipine göre; gerekli kağıdın, gerekli boya ve işçilikte çok dikkatli ve hassas bir şekilde birleştirilmesiyle sağlanabilir. Bu yönden ofset makinelerinden geçen kağıtların bazı özellikleri olması gereklidir. Bunlar da:
Ofset kağıtlarındaki tutkal miktarı çok olmalı ve bu tutkal kağıt içinde çok dengeli yayılmış bulunmalıdır.
Kağıdın suyu (dokuma yönü) baskı kazanına paralel olmalıdır.
Kağıtta odun oranı çok olmalıdır. (Bu yüzden son yıllarda dünyada ve ülkemizde üçüncü hamur adi kağıda ofset sistemi ile renkli gazete basma yarışı gelişmektedir. )
Kağıt gerekli katkı maddeleri ile yumuşatılmış tipte bir kağıt olmalıdır.
Ofset baskılarda mat kağıtların da parlak kağıtlar kadar iyi baskı kabul ettiği bilinmelidir.
Rotatif ofset (veb ofset) baskı kağıtları ve özellikleri
Çok yüksek trajlı işler ve gazeteler ülkemizde rotatif ofset makinelerinde basılmaktadır. Rotatif ofset kağıtları, özellikle sağlam, elastiki olmalı ve bobine daima eşit gerginlikte sarılmış olmalıdır. Rotatif ofset (Veb ofset) makineleri tabaka ofset makinelerine oranla, en az ikiüç kat daha hızlı çalıştıklarından kağıdın bu hıza, yırtılmadan dayanması gerekir.
Tifdruk baskı kağıtları ve özellikleri
Tifdruk kağıtları eşit kalınlıkta, yumuşak ve elastiki olmalıdır. Ancak bu şekilde silindir biçimindeki tifdruk kalıbı ile uyum sağlayabilirler. Ayrıca kullanılan boya ayran gibi akıcı olduğundan kurumanın kolaylıkla sağlanabilmesi için kağıdın emici olmasında yarar vardır. Kağıdın emici olması gerektiğine göre, tutkalı az konulmuş olacaktır. Buna rağmen sağlamlık, boyutlarını korama ve elastiki olma özellikleri de aranır. Bobin sarımının düzgün olması veb ofsette olduğu gibi burada da çok önemlidir. Kağıdın özellikleri belirttiğimiz gibi olduğu takdirde, matlık, parlaklık pek önemli değildir.
Bildiğimiz gibi tifdruk (çukur baskı) sistemi son derece hızlı bir gelişme göstermektedir. Bu sistemde kağıt baskısını mikromilimetrik çukurcuklardan aldığı için kağıdın bazı özelliklere sahip olması gerekmektedir.
Tifdruk kağıtları ofset kağıtlarının aksine az tutkallı olmalıdır.
Yumuşak karakterde bir kağıt olmalıdır.
Kağıt, boyayı çukurcuklardan aldığı için bu çukurcukların kağıt tozu ile dolmaması için kağıdın toz bırakan cinsten yani dolgu malzemesi çok olmayan karışımdan olmaması gerekir.
Serigrafı baskı kağıtları ve özellikleri
Serigrafı tekniği ile, hemen her kalitede kağıda baskı yapılabilir. Bununla beraber iyi tutkallanmış ve sağlam olması daha iyi sonuç verir.
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder