Kâğıdın Özellikleri
1.4.1 Yoğunluk
Bir kâğıdın baskıda mürekkep alan yüzünün arka yüzü etkileyip etkilememesi kâğıt
yoğunluğunun en önemli göstergesidir. Yeterli yoğunluğa sahip olmayan kâğıtlar bir
yüzeyine basılmış işi arka yüzeylerine yansıtır.
Yoğunluk, kâğıdın kalınlığı ve gramajı ile yakından ilgilidir. Kalın bir kâğıdın
dokusunda daha fazla lif bulunur. Bu lifler ışık geçirgenliğini azaltarak kâğıdın
yoğunluğunu artırır.10
Ø Kâğıtlarda yoğunluk iki evrede izlenir
· Görsel yoğunluk: Değişik araçlarla ölçülüp, yüzde olarak belirlenir.
Hiçbir kâğıt % 100 yoğunluğa sahip değildir.
· Baskıdaki yoğunluk: Görsel olarak aynı yoğunluğa sahip kâğıtlar baskıda
değişik yoğunluk farklılıkları gösterebilir. Örneğin emiciliği yüksek kâğıtlar
mürekkebi arka yüzlerine geçirir, aynı yoğunluğa sahip bir kısım kâğıt
mürekkebi arka yüzeyine geçirmezler. Kâğıdın mürekkep tutucu özelliği
arttıkça, baskıdaki yoğunluğu artar.
Baskıdaki yoğunluk ölçülemez ancak yüksek,
orta ve düşük yoğunluk olarak sınıflandırılabilir.
Bir kâğıdın baskıdaki yoğunluğu hakkında genel bir
fikir edinebilmek için üzerinde değişik kalınlıklarda
ve eğimlerde siyah çizgilerin yer aldığı bir kart
kâğıdın altına yerleştirilir. Karttaki çizgiler kâğıdın
altından belirsiz bir biçimde izleniyorsa, kâğıdın
baskıdaki yoğunluğu yüksek demektir.
1.4.2 Renk
Günümüzde değişik renk ve beyazlıklarda
kâğıt üretilmektedir. Kâğıdın beyazlığı; ağartıcı
kimyasal maddeler, fosforlu boyalar, pigment ve
benzeri maddelerle ayarlanır. Renklendiriciler kâğıdın
hamuruna katılabileceği gibi, kâğıda sonradan da baskı yoluyla renklendirebilir. Kâğıdın rengi
üzerine basılacak işi etkiler. Trikromi baskılarda renkli kâğıtlar kullanılmaz. Trikromi resimler
beyaz renge basılacak şekilde renk ayrımı yapılmaktadır. Trikromi renkler beyaz yerine,
renkli kâğıda basılırsa baskı orijinal resme, alttaki renkli zeminden dolayı benzemez.
Resim 1.2. Kağıdın baskıdaki
yoğunluğunu belirtmede
kullanılan test kartı11
1.4.3 Yüzey
Tabaka halinde dökülen kâğıt hamuruna, merdanelerle kâğıt yüzeyine istenilen doku
verilebilir. Kâğıda pürüzlü, grenli ve dalgalı bir yüzey dokusu kazandırmak için özel
merdaneler kullanılır. Sıkıştırma ve parlatma işlemi uzadıkça, kâğıttaki incelme artar.
Kullanılacak kâğıdın yüzeyi tasarımı doğrudan etkiler. Tasarımda küçük puntolu, ince
bir yazı kullanılacak veya ince tramlı bir resim basılacaksa baskıda pürüzsüz ve parlak
yüzeyli kâğıtlar tercih edilmelidir. Mürekkep grenli ve mat yüzeyli kâğıtlarda daha çok emilir.
Buna karşın, pürüzsüz ve parlak yüzeyli kâğıtlar mürekkebi yüzeyde tuttukları için baskıda
canlı ve parlak renkler elde edilir.
Yüzeyi dokulu kâğıtlara tramlı resim basılırsa kâğıdın pürüzlü dokusu arasında küçük
tramlar kaybolur, baskı yapmaz ve resim kaliteli olmaz. Yazı ağırlıklı kitap, dergi,
broşürlerin genelde mat yüzeyli kâğıtlara basılması daha iyi olur. Mat yüzeyli kâğıtlar ışığı fazla
yansıtmadıkları için yazılar parlak yüzeyli kâğıtlara göre daha rahat okunabilir.
